Üretra Darlığı (Dış İdrar Kanalı Darlığı) Tedavisi

Üretra, erkek ve kadında mesanedeki idrarı dışarı atan kanala verilen isimdir. Kadınlarda 3-4 cm , erkeklerde penisin içindeki ve penisin başladığı yer ile mesane arasındaki bölüm olmak üzere 25 cm dir. Kadınlarda üretra darlığı çok nadir görülür. Erkeklerde ise üretra darlığının altında yatan faktör üretranın travmatize olması yani darbe görmesidir. Bu darbe üretrada hasar yapacak ve bu darlığa neden olacaktır.

Şekil 1. Erkekte üriner sistem anatomisi

Teşhis Nasıl Konur?

Penisin içine radyopak madde (boya) verilerek röntgen altında bu maddenin mesaneye ulaşıp ulaşmadığı ya da yolun nerede inceldiği daraldığı görülür.

Şekil 2. İdrar kanalındaki darlıklar
Şekil 3. İdrar kanalında darlık

Erkeklerde bu darlığın oluşmasına neden olan üretranın hasar görmesi 2 nedenle oluşur:

  1. Tıbbi nedenler
    1. Ürolojik girişimler sırasında cerrahın tecrübesizliği nedeniyle kalın cihazları üretraya sokmak isterken üretrayı yaralaması ve sonucunda darlık oluşması: İyi huylu prostat büyümesi tedavisi amacıyla yapılan TUR Prostat ameliyatını veya mesane kanserinde TUR Mesane (kazıma ameliyatı) ameliyatını gerçekleştirmek için üretraya cihazların yanlış teknikle sokulmaya çalışılması sonrasında üretranın hasar görmesi ve sonrasında darlık oluşmasıdır.

    2. Kalp ve büyük damar (aort) ameliyatları sırasında kalp dürdüğü için vücudun oksijensiz kaldığı esnada idrar takibi yapmak amacıyla mesaneye sonda takılması sonrası oluşan darlıklar

 

Tedavi

Bu tip darlıkların tedavisinde önce endoskopik kamera ile yapılan ameliyatla darlık açılıp sorun çözülür (Internal Üretrotomi Ameliyatı) ancak bazen darlık tekrarlar ve endoskopik ameliyat çare olmaz bundan öte darlığın boyutunun artırır. Eğer 1 yılda birden fazla sayıda bu ameliyata ihtiyaç duyuluyor ise Açık ameliyatla sorunu çözmek gerekir. Bu amaçla darlığın yerine, uzunluğuna ve cerrahın tecrübesine göre ameliyat şekli belirlenir. Darlık boyu kısa ise darlığa neden olan kötü dokular çıkarılıp taze uçlar yeniden birleştirilir, darlık uzun ise “Flep” ya da “Greft” denen damarlı ya da damarsız parçalar araya konur ya da yama yapılır, bu amaçla ağız mukozası yani ağız içinin pembe dokusu kullanılabilir.

2. Tıbbi Olmayan Nedenler

Üretranın dışarıdan bir darbe alması sonucu kalça kemikleri arasında ezilmesi ya da kopması,

  • Araç dışı trafik kazaları (yaya iken araç çarpması)
  • Yüksekten düşme
  • Perineye (apış arası diye bilinen bölge) tekme vs. gibi darbeler
Şekil 4. Üretranın kopması

Bu tip darbelerden sonra idrar yapabilmek hemen hemen imkansızdır. Büyük darbelerde mesaneye karından bir tüp konarak idrar dışarı alınır. Bu tip darlıklar genellikle kemik kırklarının idrar kanalını kesmesi ya da idrar kanalının kalça kemikleri arasına sıkışması sonucu oluştukları için çok uzun darlıklar şeklinde oluşurlar, bunların cerrahi tedavisi genellikle kaza/darbelerden en az 3 ay sonra yapılır, yama ya da araya parça koymayı gerektirebilir, bu darlıkların tedavisinde endoskopik kamera ile yapılan Internal Üretrotomi ameliyatının yeri yoktur.

Irak'ta daha önce 3 kez ameliyatı gerçekleştirilen ancak şikayetleri devam eden hastamızın, sağlıklı insanlar gibi normal idrar kanalı ile idrar yapabilmesini sağladık.

Üretra darlığı cerrahisinde gerçekleştirilen Üretroplasti Ameliyatı hakkında Prof. Dr. Tahir Karadeniz açıklamalarda bulunuyor.