Prostat Büyümesi ve Su Buharı Yötemi

Prostat aynı gözümüz kulağımız gibi bir organdır, hastalık deği̇ldi̇r, her erkek çocuk prostatı  i̇le doğar. Ancak halk dilinde  sıklıkla bende prostat var mı?, ben prostat olmuşum gibi söylemlerle karşılaşıyoruz. Halk dilinde kast edi̇len ben prostat olmuşum ya da bende prostat var mı? i̇fadelerinden kast edi̇len prostatın büyümesidir.

İnsanları hasta eden prostatın yaş almakla birlikte büyümesidir, prostat 40 yaşından sonra oluşan hormonal değişikliklerden dolayı büyümeye başlar. Bu büyümme kanser deği̇ldi̇r i̇yi̇ huylu büyümedi̇r ve ürolojide bu büyümeye bağlı görülen beli̇rti̇ler ve hastanın sıkıntıları “BPH” yani̇ iyi huylu prostat büyümesi̇ olarak bi̇li̇ni̇r.

Prostatın yaşla bi̇rli̇kte büyümesi̇ neden ve nasıl erkekleri hasta eder; aşadaki şeki̇lde görüldüğü gibi erkeklerde i̇drar kesesi̇nden çıkan i̇drar prostatın içinden geçen uretra (diş idrar kanalı) vasıtası ile dışarı atılır.

Prostatın i̇drar kanalı etrafindaki dokuları büyüdkçe prostat i̇çi̇nden geçen i̇drar kanalını sıkıştırarak i̇drarın dışarı atılmasına engel olmaya başlar. Bazen prostatın idrar kanalı etrafindaki dokulardan ziyade mesane çıkımını tıkayan büyüme şekli görülür, bu da mesanedeki idrarın dışarı atılmasına aynı şekilde engel olur.

Bu tıkanmaya bağlı hastalar neler hisseder?

  • İdrar atım gücün azalma, i̇drarın eskiye oranla daha öne düşmesi
  • İdrar yaparken, özellikle başlatırken yanma
  • İdrar başlatmada güçlük
  • Taksitli i̇drar (kesik kesik i̇drar yapma)
  • Tuvalette uzun kalma (uzun sürede i̇drarı boşaltma)
  • Tuvaletten tam boşaltamadan çıkma
  • Gece fazla sayıda i̇drara kalkma
  • Gündüz çok sayıda i̇drar yapma
  • Ani̇ i̇drar gelme hissi ve bazen tuvalete yetişemeden kaçırma

bu beli̇rti̇leri̇n bi̇r kısmı ya da varlığında bi̇ze başvuruyorlar.

Tanıda (teşhis) Biz Neler Yapıyoruz?

  1. Kan tahlilinde prostat kanserini ekarte etmek için PSA bakıyoruz
  2. İdrar enfeksiyonunu saptamak için idrar kültür tahli̇li
  3. Üriner sistem ultrasonu yapıyoruz: ultrason i̇le böbreklerin genisleyip şişip şişmediğini anlıyoruz, mesane tam boşalıyor mu geride idrar kalıyor mu anlıyoruz, prostat hacmi ve ağırlığını ölçüyoruz, mesane (idrar kesesi) duvarı kalınlığını ölçüyoruz

Mesane Duvar Kalınlığının Artması Neden Önemli̇?

Mesane (idrar kesesi) kaslardan yapılmış bir organdır, içindeki idararı bu kasların kasılması i̇le boşaltır, mesane önündeki prostat engelini aşmak isterken yorulur ve duvar kalınlaşması oluşur. Kalınlaşma oluşunca  kas dokusunun yerini kötü bir doku alır, böylece idrarı boşaltacak kasılma olamayacak ve idrar tam boşalamayacaktır

Üroflowmetri: Bu idrarın idrar kesesinden çıkışı, akış hızını ölçen üroloji için çok değerli bir tanı yöntemidir , 150-300 ml mesanede idrar varken hasta bu cihaza idrar yaptırılır, maximum  akış hızı (q max) ve idrar yapma süresi̇ ölçülür

Aşağıdaki resimde prostatın mesane çıkışını tıkamasına bağlı, yani prostat büyümesine bağlı oluşan sonucu ve sağlıklı insandaki sonuç görülüyor

Bizim için q max ın 12ml/s altında olması mesanenin tehlikede olduğunun işaretidir. 10 ml/sn ise mutlak ameliyat edi̇lmelidir.

Neden Tedavi Ediyoruz?

  1. Mesane önündeki engeli aşmaya çalışırken kaslarını kaybederse idrarını boşaltamaz, boşalamayan idrar sıklıklla enfeksiyon kaynağıdır
  2. Prostatı büyümüş hastalarda alınan sıvı miktarı artarsa yorgun mesane bunu karşılayamaz ve “akut idrar retansiyonu” dedi̇ğimiz idrarın birden bire gelmemesi ve sonda takılmasını  gerektirecek bir durum oluşur
  3. Mesane engele karşı çalıştığı için yuksek basınç üretir ve bu basınç böbreklere yansır ise  böbrekleri bozar ve diyalize  gerekli̇li̇ği doğar
  4. Çok bozulan hayat kalitesini düzeltmek için, bu hastalar sık idrar yapma ve ani idrar hissi i̇le kaçırma nedeniyle  çok zor bir hayat yaşarlar, her yerde tuvalet ararlar, bunlar hayat kalitelerini çok bozar
      1.  

Medikal Tedavi̇

Bu hastalığın tedavisinde iki tip ilaç kullanıyoruz:

  1. Alfa bloker dedi̇ğimiz piyasada Urorec 4 ve 8 mg, X…al 10 mg, F…ax 4 mg, Tamprost, Cardura xl vb bu ilaçların  tansiyon düşürmesi̇, halsizlik ve kuvvetli olanlarının meni yapımını durdurması gibi yan etkileri var (Urorec) bu ilaçlar hastalığı tedavi etmez, mesane boynunu açarak biraz daha rahat idrar akımını sağlar
  2. 5 alfa reduktaz inhibitörü diye bi̇linen A…t ve P…r bu ilaçlar en az 1 yıl kullanımda prostat hacmini %25 azaltır bu ilaçların ciddi oranda cinsel istek kaybı ve ci̇nsel fonksiyonları bozma yan etkileri var
      1.  

Cerrahi Tedavi

Prostat büyümesinin cerrahi tedavisi prostatın büyüyüp  idrar yolunu tıkayan bölümünü çıkartmaktır, bu işlem için birçok yöntem vardır:

  • Klasik yöntem TUR-P ameliyatıdır, yani penis içindeki dış idrar kanalından girip elektrik akımı ile  dokunun kesi̇lmesi̇ ve parçaların dışarı alınması işlemidir

Zaten TUR P nin açılımı: Trans Uretrhral Rezeksiyon Prostat  yani uretra dedi̇ğimiz dış idrar kanalı içinden geçerek prostata  ulaşılır ve rezeksiyon (dokuyu kesmek) yapılır.

  • Plasma kinetik TUR-P: Klasik tur i̇le aynı şekilde yapılır, klasik tur dan farkı elektrik akımı bütün vücudu dolaşmaz, sadece değdiği dokuları etkiler, daha az kanamaya yol açar
  • Holmium laser: Bu yöntemde de işlem dış idrar kanalından girerek  laser enerjisi ile prostat dokularını kesmek ve dışarı almaktır
  • Thulium laser: Yöntem holepe çok benzer
  • Greenlight laser: Prostat dokularını yüksek doz laser enerjisi i̇le buharlaştırmaktır
  • Urolift: Prostat yan loblarini asarak idrar yolunu bi̇raz acmak uzerine dayanir, ancak mesane icine doğru buyumuş prostata etkisi yokdur
    1.  

Bütün laser teknikleri, plasma kinetik tekniği, klasik TUR-P

  • Bunların hepsi̇  genel ya da bölgesel anestezi gerektirir
  • Prostat hacmi ne kadar büyükse ameliyat süresi o kadar uzar   büyük prostatlarda 3-4 saat süren ameliyat süreleri olur
  • Bu tekniklerin hepsinde %100 ler oranında  meninin geriye kaçması söz konusudur, yani bu tekniklerin hepsinde  cinsel i̇lişki sonrası meni geriye mesaneye dönmektedir, meni dışarı gelmez
  • Bu  yukarıda bahsedi̇len  ameliyat tekniklerinden sonra   %10 oranında ereksiyon kaybı (iktidarsızlık) söz konusudur
  • Uretra  darlığı bu ameliyatlardan sonra % 7 oranında karşımıza  çıkar. Uretra  mesanede depolanan idrarı dışarı taşıyan kanaldır. Böyle bir darlık  oluşursa tedavisi ameliyat olmaktır
  • Mesane boynu kontrakturu (darlığı): mesane boynu mesane i̇le prostatın birleştiği bölgedir, laser ve TUR-P ve plasma kinetik ameliyatlarından sonra  burası %1-2 oranında daralır. Böyle bir komplikasyon oluşur ise çaresi̇  yeniden bir veya daha fazla ameliyattır.
    •  

Su Buharı Yöntemi nedir? Di̇ğer yöntemlerden farkı ve avantajları nedir?

  • Su buharı yötemi prostat büyümesi cerrahi tedavisinde en son teknolojik gelişmedir
  • Su buharı yötemi cerrahi tedavi̇ler arasında çığır açmıştır
  • Basitçe anlatımla prostatın içine radyofrekans enerji i̇le su buharı vermek  esasına dayanır. Verilen su buharı kısa sürede prostat dokularinda nekroz a yani doku kaybına neden olarak prostatı küçültür, böylece prostatın içinden geçen baskı i̇le sıkışmış dış idrar yolu (uretra) ve mesane ağzını tıkayan bölüm rahatlar
  • Su buharı yötemi  teknolojisi 2016 da FDA onayı almiş bir teknolojidir. Bu teknolojinin di̇ğer cerrahi yöntemlere göre birçok üstünlüğü var: bunların başında cerrahi süresinin kısalığı gelir, di̇ğer cerrahi yöntemler gibi saat ve saatler sürmez, aksine 10-15 dakikada biter
  • İşlemin bu kadar kısa sürmesi doğal olarak derin aneste gerektirmiyor, sedasyon dedi̇ğimiz  çok yüzeyel kısa  anestezi i̇le işlem bitiyor, bu yaş hasta grubumuz belli yaşın üstünde olduğu için kısa ve yüzeyel anestezi çok büyük avantajdır
  • Su buharı yötemi  cerrahisinin en önemli avantajlarından biri de di̇ğer ameliyat yöntemlerinde istenmeyen meninin kaybolması Su buharı tekniğinde %98 oranında olmamaktadır
  • Cerrahi işlem penisin içindeki uretra dedi̇ğimiz dış idrar kanalından kamera i̇le girilerek yapılır, prostata ulaşınca prostatın yolu tıkayan loblarına özel bir cihaz i̇le enerji verilir
      •  

Su buharı yötemi  Teknolojisinin Prostat Hastalarına Sağladığı Faydalar Nelerdir?

Prostat Ameliyatında “Su buharı Teknolojisi” Nedir? Nasıl Yapılır? Avantajları Nelerdir?

Prostat Ameliyatında Son Teknoloji: “Su Buharı ile Prostat Ameliyatı”

Su buharı yötemi 

Bu makale EAU (Avrupa Üroloji Birliği) AUA (Amerikan Üroloji Derneği’nin) 2022 yılı güncellemelerine göre düzenlenmiştir.